Το παγωτό αποτελεί την αγαπημένη καλοκαιρινή λιχουδιά των παιδιών, εδώ και χρόνια. Παλιότερα ως παιδιά συνηθίζαμε ακόμη και να μετράμε πόσα παγωτά καταναλώναμε και η ερώτηση “πόσα παγωτά έχεις φάει;” ήταν κάτι περισσότερο από χιλιοδιατυπωμένη. Όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία τόσο αυξάνεται η ζήτησή τους από μικρούς και μεγάλους.Η κατά κεφαλήν κατανάλωση παγωτού στην Ελλάδα είναι 7,5 lt με τις μεγαλύτερες ποσότητες να καταναλώνονται από Ιούνιο μέχρι τέλη Αυγούστου.
Ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι το παγωτό το γεύονταν στην αρχαία Αίγυπτο και τη Βαβυλώνα, όπου τα γλυκίσματα πάγωναν με την τοποθέτησή τους σε χιόνι και πάγο. Στην Ευρώπη το παγωτό άρχισε να γίνεται γνωστό το 13ο αιώνα, όταν ο Marco Polo έφερε στην Ιταλία συνταγές από την Ασία για γρανίτες. Το 1670 έγινε η πρώτη πώληση παγωτού στο Cafe Prokope στο Παρίσι.
Είναι γεγονός ότι οι διάφορες υπέροχες γεύσεις του παγωτού καθώς επίσης και η προσωρινή αίσθηση δροσιάς που προσφέρει το καθιστά ακαταμάχητη γευστική προτίμηση για τους μικρούς μας φίλους. Κατά πόσο ,όμως, το παγωτό μπορεί καταναλωθεί άφοβα και τι έχει να προσφέρει στα παιδιά;
Για να εξετάσουμε τη θρεπτική αξία του παγωτού πρέπει να ελέγξουμε τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του. Γενικά ,οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται είναι: γάλα, αυγά, κακάο, βούτυρο, κρέμα γάλακτος, χυμοί φρούτων, γλυκαντικές ουσίες, γαλακτωματοποιητές, σταθεροποιητές, χρώματα και αρώματα. Επιπρόσθετα, μπορούν να προστεθούν σιρόπι σοκολάτας, σιρόπι καραμέλας, σιρόπι φρούτων, κομμάτια σοκολάτας, ξηροί καρποί, κομμάτια φρούτων. Το γάλα αποτελεί το κύριο συστατικό των παγωτών και μπορεί να χρησιμοποιείται σε διάφορες μορφές του ,όπως: νωπό πλήρες, αποβουτυρωμένο, συμπυκνωμένο, σκόνη πλήρους γάλακτος, σκόνη αποβουτυρωμένου γάλακτος.
Το παγωτό έχει θρεπτική αξία, μπορεί να αποτελέσει για το παιδί πηγή λήψης πολλών θρεπτικών συστατικών όπως πρωτεινών, υδατανθράκων, λιπαρών, βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων.
Ενέργεια
Η κατανάλωση 100 gr παγωτού αποδίδει από 75 εώς 240 θερμίδες,ανάλογα με τον τύπο του παγωτού. Ένα παγωτό ξυλάκι βανίλια αποδίδει, σαφώς, λιγότερες θερμίδες από ένα ξυλάκι με επικάλυψη σοκολάτας ή από ένα χωνάκι. Γενικότερα, όσο πιο απλό είναι το παγωτό τόσο λιγότερες θερμίδες “φωρτονόμαστε”.
Πρωτεΐνες
Τα παιδιά λαμβάνουν από το παγωτό τις πρωτεΐνες του γάλακτος οι οποίες είναι υψηλής βιολογικής αξίας, δηλαδή περιέχουν αμινοξέα τα οποία δεν μπορεί να τα συνθέσει ο ανθρώπινος οργανισμός και πρέπει να ληφθούν από την τροφή.
Υδατάνθρακες
Οι υδατάνθρακες του παγωτού προέρχονται κυρίως από τις γλυκαντικές ύλες και τη λακτόζη του γάλακτος. Οι υδατάνθρακες είναι χρήσιμοι στον οργανισμό γιατί αποτελούν μια άμεση πηγή ενέργειας, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ομαλή λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος, για την προστασία των πρωτεϊνών των ιστών κ.λ.π. Επίσης, έχει βρεθεί ότι η λακτόζη στα παιδιά βοηθάει στην απορρόφηση του ασβεστίου, μέταλλο απαραίτητο για το σχηματισμό γερών οστών.
Το παγωτό είναι καλή επιλογή μικρογεύματος πριν από κάποια αθλητική δραστηριότητα, κατά την οποία θα χρειαστεί γλυκόζη για την επιτέλεσή της.
Λιπαρά
Τα λιπαρά του παγωτού προέρχονται κυρίως από τα λιπαρά του γάλακτος και από κάποια άλλα πιθανώς υπάρχοντα συστατικά όπως το βούτυρο, η κρέμα γάλακτος. Το λίπος του γάλακτος προσφέρει ενέργεια, λιπαρά οξέα και λιποδιαλυτές βιταμίνες (A, D, E και Κ). Επίσης, το γάλα είναι πολύ καλή πηγή του λινολεικού οξέος το οποίο έχει προστατευτική δράση κατά των χρόνιων παθήσεων και του καρκίνου του μαστού. Βέβαια στο παγωτό (περισσότερο στοπαρφέ) υπάρχουν και κορεσμένα λιπαρά οξέα τα οποία έχουν επιζήμια δράση στον οργανισμό.
Μέταλλα και Βιταμίνες
Το πιο σημαντικό μέταλλο που βρίσκεται στο παγωτό είναι το ασβέστιο. Το ασβέστιο είναι άκρως απαραίτητο για το παιδί καθώς θεωρείται απαραίτητο στοιχείο για το σχηματισμό γερών οστών και δοντιών καθώς επίσης και για την ομαλή λειτουργία του μυοκαρδίου. Επίσης, το παγωτό αποτελεί καλή πηγή φωσφόρου ,απαραίτητος ο ρόλος του στο μεταβολισμό και την απορρόφηση του ασβεστίου. Ακόμη περιέχει ψευδάργυρο, κάλιο και σίδηρο.
Επιπρόσθετα, το παγωτό περιέχει βιταμίνη A, D, E, C, B1, B2, B6,B12 απαραίτητες για την ανάπτυξη και την ομαλή λειτουργία του παιδικού οργανισμού.
Εκτός όμως από τα θρεπτικά συστατικά που παρέχει το παγωτό, και κάνει τους λάτρεις του να χαίρονται, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επιβάλλουν μια λελογισμένη κατανάλωση του. Κατά αρχήν το παγωτό είναι πλούσιο σε θερμίδες και η μεγάλη κατανάλωση του μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί σε παιδιά που παρουσιάζουν υπέρβαρο. Επίσης, θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπ όψιν ότι οι γλυκαντικές ύλες που περιέχει το παγωτό μπορεί να συμβάλλουν και στην εμφάνιση τερηδόνας. Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στα λιπαρά και ιδιαίτερα στα κορεσμένα λιπαρά οξέα και τη χοληστερόλη , παράγοντες που μπορεί να έχουν κακό αντίκτυπο στη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος.
Όταν καταναλώνουμε παγωτά του εμπορίου θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί γιατί η αυξημένη περιεκτικότητα του παγωτού σε γάλα, το καθιστά ευπαθές τρόφιμο. Η κατανάλωση ακατάλληλου παγωτού μπορεί να οδηγήσει σε εκδήλωση τροφικής δηλητηρίασης.
Για να μειώσουμε τις πιθανότητες κατανάλωσης ακατάλληλου παγωτού, δεν θα πρέπει να καταναλώνουμε παγωτά με τα εξής χαρακτηριστικά:
1. παγωτά που δεν έχουν την απαιτούμενη σκληρότητα ή παρατηρούμε κάποια προβλήματα στη λειτουργία του καταψύκτη
2. το χαρτί της συσκευασίας είναι υγρό ή κολλημένο πάνω στο παγωτό ή σχισμένο και το σχήμα του ή η συσκευασία παραμορφωμένη
3. είναι μαλακά, υδαρή, η υφή τους μοιάζει με αυτή του γιαουρτιού ή του βουτύρου ή με κόκκους άμμου
4. εμφανίζουν ίζημα ή θρυμματίζονται σε μικρά κομμάτια ή περιέχουν μικροκρυστάλλους. Αν βρίσκονται σ’ αυτήν τη μορφή αυτό σημαίνει ότι το παγωτό αποψύχθηκε και ξανακαταψύχθηκε.
5. Έχουν περίεργη γεύση ή οσμή
6. αν τα παγωτά αγοράζονται χύμα θα πρέπει να ελέγχουμε την λειτουργία και την καθαριότητα του ψυγείου καθώς και τη μη έκθεσή τους στον ήλιο. επίσης το ειδικό κουτάλι σερβιρίσματος θα πρέπει να βρίσκεται σε διαφανές δοχείο με καθαρό νερό.
Τα παιδιά μπορούν να καταναλώνουν παγωτό 1-2 φορές την εβδομάδα είτε σαν επιδόρπιο είτε σαν μικρό γεύμα. Βέβαια, αν θέλουμε το παιδί μας να εφοδιάζετε με πληθώρα θρεπτικών συστατικών , είναι προτιμότερο να παρασκευάζουμε σπιτικό παγωτό , επιλέγοντας τις καλύτερες πρώτες ύλες. Εάν η παρασκευή παγωτού δεν είναι εφικτή, καλό είναι να επιλέγουμε ΄για τα παιδιά μας παγωτά χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και ζάχαρη και χωρίς έντονο χρώμα γιατί το χρώμα στα παγωτά είναι συνήθως αποτέλεσμα χρωστικών ουσιών. Μια καλή επιλογή είναι οι γρανίτες ή τα σορμπέ τα οποία δεν περιέχουν σχεδόν καθόλου λιπαρά και είναι φτωχά σε θερμίδες.
